نقش یک خانم در بین عشایر، نقشی فراتر از حد تصور است، زن در ایل مانند ستون وسط خیمه و چادر است که تعادل و ایستایی چادر به این ستون وسط ارتباط دارد. زن ایلیاتی هم ستون اصلی زندگی است، خانم ایلیاتی ابتدا یک مادر کدبانو است، بعد یک همسر مقتدر و رشید و بی باک است، بعد از آن مدیر داخلی زندگی ایلی است، او یک کدبانوی با سلیقه است که در عین رسیدگی به امور داخلی منزل و چادر، شیر می دوشد، نان می پزد، ماست و کره و خامه و کشک و ... تهیه می کند، در کارهای روزمره یاور مرد ایلیاتی است و گلیم و جاجیم و زیرانداز می بافد و تربیت فرزندان را نیز به عهده دارد و ...

درود بر تو مادر و شیرزن ایلیاتی از ایلات جلالی و میلان گرفته تا قشقایی و بختیاری و ...